ทาสแมวทั้งหลายเคยสงสัยหรือไม่ ว่าทำไมอาหารแมวหรือแม้แต่ขนมแมวเกือบทุกยี่ห้อ จะต้องมีการเขียนระบุส่วนประกอบว่า
“ใส่ทอรีนให้แล้วนะ น้องแมวกินแล้วไม่ขาดทอรีนแน่นอน!!!”
ตกลงแล้ว ทอรีนคืออะไรกันแน่ และมีความสำคัญในแมวอย่างไร วันนี้หมอจะมาเล่าให้ฟังค่ะ
ทอรีน (Taurine) คืออะไร ?
Taurine เป็นกรดอะมิโนที่เป็นกลาง ไม่พบในพืช แต่พบทั่วไปในเซลล์เนื้อเยื่อสัตว์และอาหารทะเล โดยเฉพาะในหัวใจ ระบบประสาทส่วนกลาง จอประสาทตา กล้ามเนื้อลาย และกรดน้ำดี โดย Taurine จะมีการดูดซึมที่ลำไส้เล็ก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมส่วนใหญ่ ( ยกเว้นแมว )สามารถสังเคราะห์ Taurine ได้
ความสำคัญของ Taurine ในแมว
Taurine มีบทบาทสำคัญในการสังเคราะห์น้ำดีในแมว เพราะแมวจะใช้กรดอะมิโนชนิดนี้เพียงอย่างเดียวเท่านั้นในการสังเคราะห์ ขณะที่สัตว์อื่นสามารถใช้กรดอะมิโนตัวอื่น ๆ นอกจาก Taurine เช่น กระอะมิโน Glycine ในการสังเคราะห์น้ำดีทดแทนได้
เนื่องจากแมวมีความสามารถในการสังเคราะห์ Taurine ได้ในปริมาณน้อยมาก เพราะขาดเอ็นไซม์ที่มีชื่อว่า Cysteinesulfunic acid decarboxylase ซึ่งเป็นเอ็นไซม์ที่ใช้ในการสังเคราะห์กรดอะมิโนตัวนี้ ดังนั้นอาหารแมวจึงต้องการเสริมสารอาหารที่มี Taurine ในปริมาณสูง เพื่อให้แมวมีสุขภาพที่ดีทั้งเรื่องของการมองเห็น การย่อยอาหาร การทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจที่ปกติ ช่วยประคับประการตั้งท้องและการเจริญของตัวอ่อนให้สมบูรณ์ รวมถึงช่วยทำให้ระบบภูมิคุ้มกันของน้องแมวเป็นปกติ
เพราะอะไรลูกแมวจึงควรเสริม Taurine มากกว่าทุกช่วงวัย
ลูกแมวแรกเกิดจำเป็นต้องเสริม Taurine มากกว่าแมวโตเต็มไว เพราะ Taurine มีผลต่อการเจริญเติบโตของอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย สำหรับลูกแมวที่เกิดจากแม่ที่ขาด Taurine จะมีอัตราการรอดชีวิตต่ำ และมีอัตราการโตช้ากว่าลูกแมวที่เกิดจากแม่แมวที่มี Taurine เพียงพอ นอกจากนี้ยังพบว่าน้ำหนักของสมองก็จะน้อยกว่าและสมองมีขนาดเล็กกว่าปกติ ทั้งตอนแรกคลอดจนถึงระยะหย่านม (เมื่อแมวอายุได้ 8 สัปดาห์)
ความแตกต่างของระดับ Taurine ในแม่แมวในช่วงของระยะให้นม จะมีผลต่อความเข้มข้นของปริมาณ Taurine ในน้ำนม ซึ่งความเข้มข้นของ Taurine ในน้ำนมนั้น มีผลต่ออัตราการรอดชีวิตและอัตราการเจริญเติบโตของลูกแมวอีกด้วย นอกจากนี้ Taurine ยังมีบทบาทต่อพัฒนาการของสมองซึ่งพบว่าในแม่แมวที่ขาด Taurine จะส่งผลทำให้ลูกแมวมีอาการของโรคหัวบาก (Hydrocephalus) และไม่มีการพัฒนาของสมอง (Anencephaly)
บทบาทสำคัญของ Taurine ต่ออวัยวะต่าง ๆ
1. จอประสาทตา ( Retina )
จอประสาทตาเป็นอวัยวะที่ต้องการ Taurine สูงมาก เพราะมีองค์ประกอบของกรดอะมิโนชนิดนี้อยู่ถึง 100-400 เท่าของปริมาณ Taurine ที่อยู่ในกระแสเลือด ในปี ค.ศ.1975 Hayes และคณะได้แสดงให้เห็นว่าการเกิดจอประสาทตาเสื่อม มีความเกี่ยวข้องกับการขาด Taurine ในสัตว์ตระกูลแมว และพบว่าในแมวที่ขาด Taurine เป็นเวลานาน มีการเหนี่ยวนำให้เกิดการเสื่อมสภาพใน Retina ของตาทั้งสองข้างอย่างเป็นลำดับขั้น และจะทำให้แมวตาบอดได้ภายใน 2 ปี เนื่องจาก Taurine มีความสำคัญที่น่าจะเป็นไปได้ในการปกป้องเซลล์รับแสง และมีผลในกระบวนการต้านอนุมูลอิสระด้วย
2. กล้ามเนื้อหัวใจ
หัวใจเป็นอีกหนึ่งอวัยวะที่มีความเข้มข้นของ Taurine สูง เมื่อ Taurine ภายในเซลล์ลดลงอย่างรวดเร็ว อาจเกิดจากการกินอาหารที่มี Taurine ต่ำ จะมีผลให้หัวใจมีการหดตัวที่ผิดปกติไปและผลที่ตามมาคือ เกิดการขยายใหญ่ของกล้ามเนื้อหัวใจ ( เกิดภาวะ dilated cardiomyopathy ; DCM ) และทำให้เกิดหัวใจล้มเหลวตามมาและตายได้
3. ระบบย่อยอาหาร
เนื่องจากแมวใช้ Taurine เท่านั้นในการสังเคราะห์น้ำดี ถ้าขาด Taurine ก็จะมีผลทำให้สังเคราะห์น้ำดีไม่ได้ การย่อยอาหารกลุ่มไขมันมีประสิทธิภาพแย่ลง ซึ่งผลของการขาดทอรีน มักแสดงอาการเมื่อแมวขาดทอรีนนาน 5 เดือนขึ้นไป
จะเห็นได้ว่าแมวเป็นสัตว์พิเศษที่มีความแตกต่างจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่นมาก ดังนั้นจึงต้องมีความใส่ใจเป็นพิเศษ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องอาหารการกินที่เค้าต้องกินทุกวัน เพราะถ้าเราไม่ใส่ใจตั้งแต่ตอนนี้รู้ตัวอีกที อาจแก้ไขอะไรไม่ได้แล้วนะคะ
เขียนโดย: สพ.ญ. ภสดล อนุรักษ์โอฬาร